با نزدیک شدن به پایان سال ۲۰۲۴، تجارت جهانی با چالش‌ها و پیروزی‌های زیادی روبرو شده است. بازار بین‌المللی، که همیشه پویا بوده، تحت تأثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی، نوسانات اقتصادی و پیشرفت‌های سریع فناوری شکل گرفته است. با توجه به این عوامل، با ورود به سال ۲۰۲۵ چه انتظاری می‌توانیم از دنیای تجارت خارجی داشته باشیم؟
تحلیلگران اقتصادی و کارشناسان تجارت، هرچند با تردیدهایی، اما با احتیاط نسبت به آینده تجارت جهانی خوش‌بین هستند. روند بهبود مداوم پس از همه‌گیری کووید-۱۹ در مناطق و بخش‌های مختلف ناهموار بوده است، که احتمالاً در سال آینده نیز بر جریان‌های تجاری تأثیر خواهد گذاشت. با این حال، چندین روند کلیدی وجود دارد که می‌تواند چشم‌انداز تجارت جهانی را در سال ۲۰۲۵ تعریف کند.
اولاً، افزایش سیاست‌های حمایت‌گرایانه و موانع تجاری ممکن است ادامه یابد، زیرا کشورها به دنبال حفاظت از صنایع و اقتصاد داخلی خود هستند. این روند در سال‌های اخیر مشهود بوده است، به طوری که چندین کشور تعرفه‌ها و محدودیت‌هایی را بر واردات اعمال می‌کنند. در سال ۲۰۲۵، ممکن است شاهد تشکیل اتحادهای تجاری استراتژیک بیشتری باشیم، زیرا کشورها به دنبال تقویت تاب‌آوری اقتصادی خود از طریق همکاری و توافق‌های منطقه‌ای هستند.
دوم، شتاب تحول دیجیتال در بخش تجارت ادامه خواهد یافت. تجارت الکترونیک رشد نمایی داشته است و انتظار می‌رود این روند تغییراتی را در نحوه خرید و فروش کالاها و خدمات در سراسر مرزها ایجاد کند. پلتفرم‌های دیجیتال حتی بیشتر از پیش به بخش جدایی‌ناپذیر تجارت بین‌المللی تبدیل خواهند شد و اتصال و کارایی بیشتر را تسهیل می‌کنند. با این حال، این امر نیاز به به‌روزرسانی‌های لازم را نیز به همراه دارد.
مقررات و استانداردهایی برای تضمین امنیت داده‌ها، حریم خصوصی و رقابت عادلانه.
سوم، پایداری و نگرانی‌های زیست‌محیطی در شکل‌دهی سیاست‌های تجاری به طور فزاینده‌ای اهمیت پیدا می‌کنند. با افزایش آگاهی از تغییرات اقلیمی، مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها به طور یکسان خواستار محصولات و شیوه‌های سازگارتر با محیط زیست هستند. در سال 2025، می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که ابتکارات تجارت سبز با اعمال استانداردهای زیست‌محیطی سختگیرانه‌تر بر واردات و صادرات، شتاب بیشتری خواهد گرفت. شرکت‌هایی که پایداری را در اولویت قرار می‌دهند، ممکن است فرصت‌های جدیدی در بازار جهانی پیدا کنند، در حالی که شرکت‌هایی که نتوانند خود را با این شرایط وفق دهند، ممکن است با محدودیت‌های تجاری یا واکنش منفی مصرف‌کنندگان مواجه شوند.
چهارم، نقش بازارهای نوظهور را نمی‌توان دست‌کم گرفت. پیش‌بینی می‌شود که این اقتصادها بخش قابل توجهی از رشد جهانی را در سال‌های آینده به خود اختصاص دهند. با ادامه توسعه و ادغام آنها در اقتصاد جهانی، تأثیر آنها بر الگوهای تجارت جهانی تنها قوی‌تر خواهد شد. سرمایه‌گذاران و بازرگانان باید به سیاست‌های اقتصادی و استراتژی‌های توسعه‌ای این قدرت‌های نوظهور توجه دقیقی داشته باشند، زیرا آنها می‌توانند هم فرصت‌ها و هم چالش‌هایی را در محیط تجاری در حال تحول ایجاد کنند.
در نهایت، پویایی‌های ژئوپلیتیکی همچنان یک عامل حیاتی مؤثر بر تجارت جهانی خواهد بود. درگیری‌های مداوم و روابط دیپلماتیک بین قدرت‌های بزرگ می‌تواند منجر به تغییراتی در مسیرهای تجاری و مشارکت‌ها شود. به عنوان مثال، بن‌بست بین ایالات متحده و چین بر سر مسائل تجاری، زنجیره‌های تأمین و دسترسی به بازار را برای صنایع متعدد تغییر شکل داده است. در سال 2025، شرکت‌ها باید چابک و آماده باشند تا از این مناظر سیاسی پیچیده عبور کنند تا مزیت رقابتی خود را حفظ کنند.
در پایان، با نگاهی به سال ۲۰۲۵، به نظر می‌رسد دنیای تجارت خارجی آماده‌ی تکامل بیشتر است. در حالی که عدم قطعیت‌هایی مانند بی‌ثباتی اقتصادی، ناآرامی‌های سیاسی و خطرات زیست‌محیطی همچنان پابرجا هستند، تحولات امیدوارکننده‌ای نیز در افق دیده می‌شود. با آگاه ماندن و سازگاری، کسب‌وکارها و سیاست‌گذاران می‌توانند با همکاری یکدیگر، پتانسیل تجارت جهانی را مهار کرده و یک بازار بین‌المللی شکوفاتر و پایدارتر را پرورش دهند.
زمان ارسال: ۲۱ دسامبر ۲۰۲۴
